Achter de deuren van de praktijk: Janien en Klaas

Hoe Janien en Klaas vastliepen en elkaar weer terugvonden.

In de rubriek Achter de deuren van de praktijk krijg je een intieme inkijk in de gesprekken die zich afspelen op de bank van de relatietherapeut. Jij bent er niet echt bij, maar zo voelt het wel. Je zit als een onzichtbare toeschouwer verstopt tussen de kussens op de bank. Je houdt je adem in terwijl de spanningen oplopen. Welke frustraties en verlangens komen eraan het licht achter gesloten deuren? Met welke problemen dealen andere stellen? Is dit herkenbaar? En belangrijker nog: welke lessen neem jij mee naar je eigen relatie? Dit is een verhaal voortgekomen uit verbeelding en fictie.

Ook bespreken we de EFT-theorie (EFT staat voor Emotionally Focused Therapy) en kijken we hoe deze theorie Janien en Klaas uiteindelijk kan helpen op een andere manier te communiceren.

Janien en Klaas zijn twintig jaar samen. Ze hebben samen een gezin, beiden een leuke baan en hebben een comfortabel leven. Voor de buitenwereld lijken ze het goed voor elkaar te hebben. Maar elk huisje heeft z’n kruisje. Ook bij Janien en Klaas broeit er al jaren iets wat langzaam maar zeker is uitgegroeid tot irritatie, onbegrip en de laatste tijd zelfs tot buitensluiting.

Oplopende spanningen


Janien ervaart steeds vaker dat zij de last van het huishouden alleen draagt. Ze werkt vier dagen per week vanuit huis, runt het gezin én zorgt ervoor dat het huis op orde blijft. Wanneer ze Klaas vraagt om een klusje te doen zoals het buiten zetten van de vuilnis, het schoonmaken van een toilet of het doen van een simpele boodschap, doet hij dat meestal met tegenzin. Of hij zegt de klus te gaan doen, maar voert het pas één of twee dagen later uit. Tegen die tijd heeft Janien het vaak al zelf gedaan.

Voor Klaas voelt het allemaal wat anders. Hij heeft het druk op zijn werk wat hij vijf dagen op locatie doet, voelt zich thuis vaak bekritiseerd en niet gewaardeerd. Volgens hem is Janien vooral bezig met wat er allemaal niet goed gaat. Daardoor trekt hij zich terug, zegt minder en doet ook minder. Hij voelt zich als het ware “fout” in zijn eigen huis.

De ruzies die ontstaan gaan zelden over waar het werkelijk om draait. Ze botsen over wie er de was heeft opgevouwen, wie het weekend vol heeft gepland, of wie er ’s avonds “moet” koken. Maar daaronder schuilen diepere gevoelens van niet gezien, niet gehoord en niet gewaardeerd worden.

De stap naar therapie


Uiteindelijk besluiten ze hulp te zoeken bij een relatietherapeut. Niet omdat ze uit elkaar willen, maar omdat ze niet meer weten hoe ze verder moeten. Ze houden nog van elkaar, ergens, maar het lukt ze niet om daar nog bij te komen. De muur van misverstanden en kleine ergernissen is te dik geworden. Dit zien en erkennen is een enorme stap.

De stap om daadwerkelijk in therapie te gaan, is moedig. In veel relaties staat één van de partners er open voor, terwijl de ander het nut ervan niet inziet. Dat verschil in houding kan opnieuw leiden tot woordenwisselingen. Het idee van relatietherapie heeft vaak even tijd nodig om te landen.

Toch komt er vaak een moment waarop de spanningen blijven oplopen, het onbegrip aanhoudt en er geen uitweg meer lijkt te zijn. Dan gaat de partner die er eerder niets van wilde weten, toch schoorvoetend, en met de nodige twijfels, akkoord. ‘Eén gesprek dan’, wordt er vaak gezegd. Een kennismakingsgesprek is dan ook de eerste stap. Dit vraagt veel van beide partners. En juist daarom is het belangrijk om elkaars inzet te waarderen.

Relatietherapie is iets dat je samen aangaat. Beide partijen moeten zich openstellen. Bij Relatietherapie 033 is er dan ook altijd veel waardering voor stellen die voor het eerst de praktijk binnenstappen. Jullie zijn er en jullie zijn er samen. En dat is al een grote stap.

Bij Relatietherapie 033 maakten Janien en Klaas kennis met Emotionally Focused Therapy (EFT), een vorm van relatietherapie die zich richt op het herstellen van de emotionele verbinding tussen partners.

Wat EFT doet

EFT gaat ervan uit dat conflicten in een relatie zelden gaan over de oppervlakkige onderwerpen (dus in het geval van Janien en Klaas over het doen van het huishouden) maar over diepere emotionele behoeftes: de behoefte aan veiligheid, verbondenheid, en acceptatie.

In de therapie leert het stel op een andere manier naar hun interacties te kijken. Janien ontdekt dat haar frustratie over het huishouden dieper ligt. Ze voelt zich vaak eenzaam. Alsof ze er alleen voor staat. Klaas leert dat zijn terugtrekken geen gemakzucht is. Hij probeert kritiek te vermijden. Het is een manier om zichzelf te beschermen.

De therapeuten van Relatietherapie 033 helpen Janien en Klaas om deze gevoelens in een veilige setting naar elkaar uit te spreken. In plaats van de gebruikelijke verwijten (“Jij doet nooit wat in huis!”) leren ze te zeggen wat ze echt voelen (“Ik voel me in de steek gelaten als ik alles alleen moet doen”). Dat opent de deur naar verbinding, waar eerder vooral terughoudendheid en afstand was.

Waarom EFT werkt

EFT is gebaseerd op de hechtingstheorie en richt zich niet op het oplossen van praktische problemen, maar op het herstellen van de emotionele band. Het doel is niet om discussies over het huishouden op te lossen met een taakverdeling op papier, maar om onderliggende gevoelens en emoties van een ander te zien en dat jijzelf inzicht kan geven in jouw eigen gevoelens en emoties.

Voor Janien en Klaas betekent dit dat ze leren om uit de vicieuze cirkel van aanval en terugtrekking te stappen. Ze krijgen inzicht in hun eigen reacties én die van de ander. Daardoor ontstaat er meer begrip, meer geduld, en uiteindelijk weer ruimte voor liefde.